Κυριακή 26 Απριλίου 2015

Τι είναι η νόσος του Πέρθες;


Η νόσος του Πέρθες δεν είναι ακριβώς νόσος. Είναι περισσότερο μια κατάσταση, κατά την οποία καταστρέφεται η κεφαλή του ισχίου, δηλαδή η πάνω άρθρωση του οστού του μηρού, στο σημείο που ενώνεται με τη λεκάνη.

Πώς γίνεται αυτό;
Η νόσος ξεκινά με ισχαιμία, δηλαδή μείωση της κυκλοφορίας του αίματος στο πάνω μέρος του οστού. Το οστό που δεν αιματώνεται σωστά, νεκρώνεται. Ο οργανισμός αντιλαμβάνεται την ύπαρξη νεκρού μέλους και σπεύδει να το απομακρύνει, όπως απομακρύνει κάθε άχρηστο υλικό. Το αποτέλεσμα είναι πως το οστό στο σημείο εκείνο μαλακώνει και διαλύεται σταδιακά. Αυτό προκαλεί φλεγμονή στην άρθρωση η οποία οδηγεί σε μείωση της κινητικότητας ή πόνο.

Τι την προκαλεί;
Κανείς δεν ξέρει τι προκαλεί τη νόσο. Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες για γενετικά, διατροφικά ή άλλα αίτια, αλλά καμία τους δεν έχει αποδειχτεί με βεβαιότητα.

Ποιοί προσβάλλονται;

Η νόσος προσβάλλει τα παιδιά. Είναι σχετικά σπάνια, με αναλογία που κυμαίνεται από 1:1200 ως 1:20.000 παιδιά, ανάλογα με τον πληθυσμό. Μεγαλύτερες πιθανότητες να προσβληθούν έχουν τα άτομα ευρωπαϊκής ή ασιατικής καταγωγής. Η νόσος εμφανίζεται συχνότερα στα αγόρια από ότι στα κορίτσια, με αναλογία 1:4. Συνήθως προσβάλλεται μόνο το ένα ισχίο, αλλά σπάνια μπορεί να προσβληθούν και τα δύο, είτε συγχρόνως, είτε διαδοχικά.

Σε ποια ηλικία συμβαίνει αυτό;
Η νόσος του Πέρθες παρατηρείται συνήθως σε παιδιά 2-15 ετών, με τα περισσότερα περιστατικά να εντοπίζονται από 4 έως 8 ετών. Σπάνια, έχουν παρατηρηθεί και περιπτώσεις σε ακόμη μικρότερες ή μεγαλύτερες ηλικίες.

Έχει σημασία η ηλικία;
Σε γενικές γραμμές, όσο μικρότερο είναι το παιδί, τόσο μεγαλύτερες οι πιθανότητες να θεραπευτεί χωρίς προβλήματα. Είναι σημαντικό η νόσος να κάνει τον κύκλο της (προσβολή, καταστροφή, αποκατάσταση) πριν "δέσουν" τα κόκκαλα του παιδιού, δηλαδή πριν σταματήσει η ανάπτυξή του.

Έχει σημασία το φύλο;
Ναι. Επειδή η ανάπτυξη των κοριτσιών σταματά νωρίτερα από αυτή των αγοριών, ένα αγόρι έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να θεραπευτεί χωρίς προβλήματα από ότι ένα κορίτσι της ίδιας ηλικίας.

Πώς εντοπίζεται;
Το συνηθέστερο σύμπτωμα της νόσου είναι ότι το παιδί αρχίζει να κουτσαίνει, συνήθως μετά από έντονη δραστηριότητα (άθληση, παιδική χαρά). Μπορεί επίσης να παραπονιέται για πόνο, ο οποίος όμως μπορεί να είναι ανακλαστικός, δηλαδή να μην εντοπίζεται στο σημείο που πάσχει (το ισχίο) αλλά να "αντανακλάται" σε άλλα σημεία του σώματος, όπως το μηρό, το γόνατο, ακόμη και το κάτω μέρος της κοιλιάς.

Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση της νόσου γίνεται με απλή ακτινογραφία. Πιο εξειδικευμένες εξετάσεις όπως υπέρηχος ή μαγνητική τομογραφία, μπορεί να απαιτηθούν για να διερευνηθούν λεπτομέρειες της νόσου, όπως ο βαθμός φθοράς του οστού, κτλ.


Πώς θεραπεύεται;
Μπορεί η επιστήμη να μη γνωρίζει τρόπους πρόληψης ή θεραπείας της νόσου του Πέρθες, αλλά η νόσος περνά από μόνη της. Ο οργανισμός σταδιακά εντοπίζει τη βλάβη και την επιδιορθώνει.

Πώς γίνεται αυτό;
Η νόσος του Πέρθες εξελίσσεται σε τρία στάδια:
1ο στάδιο: οστεονέκρωση: Μείωση της παροχής αίματος στην άρθρωση του ισχίου οδηγεί σε νέκρωση τμήματος του οστού. Η φάση αυτή μπορεί να διαρκέσει αρκετούς μήνες.
2ο στάδιο: αποσάθρωση: Το σώμα σταδιακά απομακρύνει τα νεκρά κύτταρα, χρησιμοποιώντας εξειδικευμένα κύτταρα που λέγονται "οστεοκλάστες". Όσο διαρκεί αυτή η διαδικασία (ένα με δύο χρόνια) το οστό γίνεται μαλακότερο και μπορεί να πεπλατυνθεί ή και να καταρρεύσει εντελώς ως αποτέλεσμα των συνηθισμένων δραστηριοτήτων του παιδιού.
3ο στάδιο: ανασύνθεση: Με την ολοκλήρωση της απομάκρυνσης του νεκρού τμήματος, το σώμα ξεκινά την ανασύνθεση της κεφαλής του ισχίου. Στη διαδικασία εμπλέκονται κύτταρα που λέγονται "οστεοβλάστες" και μπορεί να διαρκέσει 3-5 χρόνια.

Όταν η επιδιόρθωση της κεφαλής του ισχίου έχει ολοκληρωθεί από τον οργανισμό, τότε η νόσος έχει κάνει τον κύκλο της και ο ασθενής θεωρείται θεραπευμένος.
Η διάρκεια κάθε σταδίου της νόσου εξαρτάται από δύο παράγοντες: α) την ηλικία του παιδιού (όσο μικρότερο, τόσο γρηγορότερη η διαδικασία) και β) από την έκταση του οστού που έχει υποστεί ισχαιμία και άρα νέκρωση.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου